kpss2 tarih coğrafya vatandaşlık bilgisi notları

KURTULUŞ SAVAŞI DÖNEMİ 2

KURTULUŞ SAVAŞI DÖNEMİ 2

Temsil heyetinin Ankara ya gelmesi (27 aralık 1919) :

· M. Kemal mebusan meclisinin aldığı kararları yakından takip etmek maksadı ile temsil heyetinin Sivastan Ankaraya alınmasına karar verdi.

· Ankara nın merkez seçilmesinin nedeni :

· Anadolunun merkezinde tehlikeden uzak olması, ulaşımın kolay haberleşme olanaklarının yeterli olması.

· Batı cephesine yakın olması.

Son Osmanlı mebusan meclisinin açılması (12-28 ocak 1920) :

· Mebusan meclisi seçimlerinin çoğunluğunu milli mücadele yanlıları kazanmıştı.

· Mebusan meclisinin açılmasından önce Ankaraya gelen millet vekillerinden M. Kemal kendisini meclis başkanı seçtirmeleri, müdafaa-i hukuk gurubu kurmaları gibi kararlar almalarını istemiştir.

· Millet vekilleri padişahtan çekindikleri için M. Kemali meclis başkanı seçmemişler, müdafaa-i hukuk cemiyeti yerinede felah-ı vatan grubunu kurmuşlardır. Misak-ı milliyi kabul etmişlerdir.

Misak-ı milli kararları (28 ocak 1920) :

· Milli sınırlar içerisinde vatan bir bütündür parçalanamaz.

· Kars, Ardahan, Artvin ve batumda halk oylamasına gidilmelidir.

· Batı Trakyanın durumunu belirlemek için halk oylamasına gidilmelidir.

· Azınlık hakları dışarıdaki Türklere verilen haklar kadar olmalıdır.

· İstanbul ve Marmara denizini güvenliği sağlanması halinde boğazlar dünya ticaretine açılabilir.

· Siyasi adli mali gelişmemize engel olacak kapitülasyonlar kaldırılmalıdır.(ilk kez kapitülasyonlardan bahsedilmiş ve kaldırılması kararlaştırılmıştır.)

· Misak-ı milli ile kurtuluş savaşının hedefi belirlenmiştir.

İstanbulun işgali (16 mart 1920) :

· 28 ocak 1920 tarihinde misak-ı milli kararlarının kabul edilmesi üzerine, itilaf devletleri meclisi mabusana ve İstanbul hükümetine yaptıkları baskı daha da artı bu baskıya dayanamayan ali rıza paşa istifa etti. Yerine Salih paşa yeni hükümeti kurdu.

· İtilaf devletleri isteklerini kabul ettiremeyince barış antlaşması imzalamak için 16 mart 1920 de İstanbulu resmen işgal ettiler.(fakat işgalin geçici olduğunu duyurdular.)

· 18 mart 1920 de mebusan meclisinin basılması üzerine millet vekillerinin bir kısmı Ankaraya kaçmış bir kısmı itilaf devletleri tarafından malta adasına sürülmüş bir kısmı ise öldürülmüştür.

· İşgale karşı M. Kemal ve heyet-i temsiliye büyük tepki göstermiş ve bazı önlemler almışlardır.bu önlemler:

ü İstanbul ile haberleşme kesildi.

ü Anadoluda bulunan işgalci subaylar tutuklandı.

ü Anadoludaki bankalara el konularak İstanbula mali kaynak aktarımı yasaklandı.

ü İstanbuldan Anadoluya düşman sevkiyatının önlenmesi için Geyve Ulukışladaki demir yolları tahrip edildi.

ü Ulusal harekatın haklılığını göstermek için Anadolu ajansı kuruldu.

İstanbulun işğalinin sonuçları :

· İşgalden kaçan millet vekilleri ve aydınlar Ankaraya gelerek milli mücadeleye katıldı.

· Yapılan baskılara dayanamayan Salih paşa hükümeti düşer, yerine damat Ferit paşa hükümeti kurulur.

· 11 nisan 1920 tarihinde meclisi mebusan kapatıldı.

· M. Kemal mebusan meclisinin İstanbulda toplanmaması gerektiği düşüncesinde haklı olduğu anlaşıldı.

Türkiye büyük millet meclisinin açılışı TBMM (23 nisan 1920) :

· 11 nisan 1920 meclisi mebusanın kapatılması üzerine heyeti temsiliye başkanı M. Kemal bir genelge yayınlayarak yeni bir meclisin açılacağını ve yeni millet vekilleri seçileceğini bunun yanında İstanbuldan kaçan Ankaraya gelen millet vekillerinin de TBMM ye katılacağını bildirdi.

· Çatılaşma tamamlandıktan sonra 23 nisan 1920 de TBMM açıldı.

· M. Kemal meclis başkanı seçildi. M. Kemal meclisin yetkileri çalışma yöntemleri bir hükümetin kurulmasının gerekliliği konusundaki görüşlerini bir önerge hazırlayarak meclise sundu.

M. Kemalin hazırladığı önerge maddeleri :

· Yeni bir hükümet kurulmalıdır. Geçici bir hükümet başkanı veya padişah vekili atamak doğru değildir.

· TBMM üstünde hiçbir güç yoktur. (bu maddede İstanbul hükümeti yok sayılmıştır.)

· Yasama yürütme yetkileri TBMM aittir. (Güçler birliği ilkesi esasa alınmıştır.)

· Padişah ve halifeliğin baskısından kurtulduktan sonra meclisin belirleyeceği esaslara göre durumunu alır. (bu madde ile üstü kapalı olarak saltanatın ileride kaldırıla bileceği vurgulanıyor.

· Meclis başkanı aynı zamanda hükümetinde başkanıdır.

Özellikleri :

· 1 temmuz 1923 tarihine kadar görevde kalmıştır. Kurucusu meclistir. Geçici değil kalıcıdır. Anayasa hazırlanmış devlet kurulmuş istiklal marşı kabul edilmiştir. Yasama yargı yürütme organlarını bünyesinde toplayarak güçleri birliğini esas almıştır.

· Mecliste Ermeniler, Rumlar gibi unsurlar olmadığı için ulusal bir meclistir.

· İçeride saltanata karşı milli egemenlik dışarıda ise işgalci güçlere karşı milli bağımsızlık mücadelesi yapmıştır.

· Kanun önünde eşitlik prensibini benimsediği için halkçıdır. Düzenli ordu kurmuştur. İnkılapçıdır, tek temsilcidir.

· İhtilalcidir.

· Parti yoktur gruplar vardır.

Çift dereceli seçim sistemini benimsemiştir.

tarih

not kpss2 sınavı için yeterlimi