kpss2 tarih coğrafya vatandaşlık bilgisi notları

OSMANLI DEVLETİNDE ORDU

OSMANLI DEVLETİNDE ORDU

İlk ordu gönüllü kişilerden oluşmaktaydı. Orhan Bey Yaya ve Müsellemleri adı verilen ilk düzenli orduyu kurdu.Devletin büyümesiyle ordu teşkilatlanmaya girdi Kara ve Deniz kuvvetleri olmak üzere 2’ye ayrıldı…>>>>

1-KARA ORDUSU

I-KAPI KULU ASKERLERİ:Doğrudan padişaha bağlı askerlerdi.Devletten 3 ayda bir ulufe denilen maaş alırlardı.Bunlar Piyadeler(Yayalar) ve Süvariler olmak üzere 2’ye ayrılırdı…>>>

1-Kapı Kulu Piyadeleri(Yayaları):

a)Acemi Oğlanlar Ocağı:1.Murat döneminde uygulanmaya başlandı.Geliboluda açılan ocağa önceleri esir çocukları

alınırdı.Daha sonra Devrişme sistemine dönüştürüldü.Yetişen çocuklar Yeniçeri ve Enderune gönderilirdi…

b)YeniçeriOcağı:Ocağın komutanı Yeniçeri ağasıydı.Kapıkule piyadelerinin en önemli kısmını oluştururdu…

c)Cebeci Ocağı:Savaşlarda kullanılan silahların yapımı,tamirleri ve silahları savaş alanını taşıma ve hazırlama…

d)Topçu Ocağı:Top yapan kullanan kişiydi…

e)Top Arabacıları:Topların savaş alanına taşıma…

f)Lağımcı:Savaş sırasında kalelerin tahrip edilmesi için tünel kazma ve kazılan tünellere barut yerleştirme…

g)Humbaracı:Humbara denilen hava toplarını kullanan sınıf.(El bombası yapımı ve kullanımı ocağın işidir)

2-Kapı Kulu Süvarileri(Atlıları):Yeniçeri ocağından seçilirdi.Sağ ve sol ulufeciler,padişahın sağ ve solunda savaşta saltanat sancaklarını korurlardı.Sağ ve sol garipler ise ordunun ağırlıklarını ve hazinelerini taşırlardı.

II-EYALET ASKERLERİ:Bunlar 7’ye ayrılırdı…>>>

1-Tımarlı Sipahileri:Ordunun en önemli atlı kuvvetlerini oluştururdu.Dirlik sahiplerinin beslemek zorunda oldukları askerlerdir.Bu askerler devletin hiçbir mali harcama yapmadan sahip olduğu askerlerdir

2-Akıncılar:Düşman topraklarına akınlar yaparak sınırları korumak,savaşta ordunun güvenli bir şekilde ilerlemesini sağlamak başlıca görevleriydi.Savaşa çıkmadıkları dönemlerde sınırları korurlardı...

3-Azaplar:Savaş esnasında ordunun önünde yer alan ilk hücumu karşılayan askerlerdi…

4-Sakalar:Savaşta askerin su ihtiyacını karşılayanlar…

5-Turnacılar:Ordunun haberleşme işlerinde sorumlu olanlar…

6-Derbent:Askeri ve ticari yollarla geçitleri koruyanlar…

7:Gönüllüler:Sınır boylarında bulunan haktan seçilirdi.Sınırdaki kasaba ve şehirlerin korunmasında sorumluydular..

III-YARDIMCI EYALETLER:Bağlı devletler ve beyliklerin askerleridir…

2-DONANMA(DENİZ KUVVETLER)

Osmanlı devletinde ilk denizcilik faaliyetleri Karesi Beyliğinin alınmasıyla Orhan bey döneminde başlamıştır.İlk Osmanlı

Tersanesini Yıldırım Beyazit, Gelibolu’da kurdu.Fatih döneminde gelişmeye başlayan donanma Kanuni döneminde altın çağına ulaşmıştır.Donanmaların gemileri Türk tersanelerinde yapılırdı.Deniz kuvvetleri komutanına Kaptan-ı Derya

Veya Kaptan Paşa, Donanma komutanına Reis,Askerlerine ise Levent denilirdi.

Devrin ünlü denizcileri:Barbaros Hayrettin Paşa,Piri Reis,Burak Reis,Turgut Reis,Ali Reis’tir…

OSMANLI DEVLETİNDE MALİYE

Gelir giderlere defterdar bakardı.İlk teşkilatlanma 1.Murat döneminde yapıldı.İlk Osmanlı parasını Osman bey gümüş olarak bastırdı.

Fatih döneminde ilk altın para baştırılmıştır.Bu paralara akçe denilmiştir.Tanzimat döneminde ise Abdülmecit ilk kağı parayı (kaime) bastırmıştır. Osmanlı devletinin gelirleri şu şekildedir:>>>

1Öşür(Aşar):Müslümanlardan gelirinin onda birini kadar alınan vergi 2-Haraç:Gayrimüslimlerden dini kaynaklı ve gelirinin onda bir

3-Cizye(Baş Vergisi): Gayrimüslimlerden askerlik yapmamaları karşılığından alınan vergi 4-Savaşta elde edilen ganimetler

5-Yer altı ve yer üstü kaynakları 6-Bağlı beyliklerden alınan vergiler

OSMANLI DEVLETİNDE HUKUK SİSTEMİ

Osmanlıda hukuk sistemi örfi ve şer-i hukuktan oluşuyordu.Adalet işleri kazasker,şeyhülislam ve kadı tarafından yönetiliyordu.

Fatih Sultan Mehmet kendinden önceki hükümdarlara ait kanunları toplatarak ve bazı ilaveler yaparak Fatih kanunnamesini hazırladı.

Kanuni Sultan Süleyman da devlet yönetimi,askerlik,maliye gibi konularda kanunlar hazırlamış.Bu yüzden Kanuni lakabı verilmiş…

Kanuni Esasi Osmanlı devletinin ve Türk tarihinin ilk anayasası olup Meşrutiyet ile beraber ilan edilmiştir…

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! ÖNEMLİ NOTLAR !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

ü Osmanlı ekonomisinde tarım ve hayvancılık önemli bir yere sahipti.Devlet içinde ticaretle uğraşanlara lonca adı verilen teşkilatlanmayla yapılmıştır.Osmanlı devleti el sanatları,dokumacılık,dericilik,bakırcılık ve silah yapımında da ileri gitmiştir.İslamiyet’e uygun olmadığı için resim ve heykel sanatı kullanılmamış ve gelişmemiştir…

ü Osmanlıda eğitim kurumlarının başında medreseler gelir.İlk Osmanlı medresesi Orhan Bey tarafından İznik’te yapılmıştır.Medreselerde din bilimleri(Kuran,hadis,tefsir,fıkıh)ve akli bilimler(astronomi,matematik,mantık)okutulur

ü Osmanlıda devlet adamı yetiştirmek maksadıyla 2.Murat döneminde Enderun adı verilen okullar açılmış.Bu okullarda akıllı ve zeki Devşirme çocuklar öğrenim görürlerdi.Mezun olanlar sadrazamlık gibi devlet işlerinde görev alırlardı(!)…

ü Fatih Sultan Mehmet Divana başkanlık yapma görevini padişahtan alıp yetkiyi Vezir-i Azama vermiştir…

ü Şeyhülislam Kanuni Sultan Süleyman döneminde Divanın sürekli üyesi olmuştur. İlk Osmanlı veziri Alaaddin Paşadır.

ü Önemli Divan Şairleri:Baki,Nedim,Fuzuli<&>Ahmet Cevdet Paşa Avrupa tarzında ilk tarih yazarımızdır.

ü Pir Sultan,Abdal,Köroğlu,Evliya Çelebi,Katip Çelebi önemli halk edebiyatı şairlerindendir

ü Evliya Çelebi,Koçbey,Katip Çelebi bilim adamlarımız arasındadır.En önemli matematikçi Ali Kuşçu…

ü Osmanlı devletinde ilk Milli Eğitim Bakanlığı olan Maarif-i Nezareti 1857’ de kurulmuştur…

ü Osmanlı Devleti ilk defa 19.yüzyılda Kırım savaşında ingiltereden borç para aldı.2.Abdülhamit(Abdülmecit) döneminde ise Duyunu Umumiye(Genel Borçlar İdaresi) kuruldu…

tarih

not kpss2 sınavı için yeterlimi