kpss2 tarih coğrafya vatandaşlık bilgisi notları

TÜRKİYE EKONOMİK COĞRAFYASI 2

TÜRKİYE EKONOMİK COĞRAFYASI 2

Tarım metotları :
 Aynı doğal şartlara sahip olan tarım alanlarından farklı oranda verim alınması uygulanan tarım metotlarından kaynaklanır:
1) intansif (yoğun) tarım :
• bu metotla birim alandan en yüksek oranda verim almak amaçlanır. Verimi artırmak için tüm teknoloji imkanları kullanılır.tarımın iklime olan bağımlılığından kurtarılmış olur.Bu nedenle üetümde yıllar arasında farklılık olmaz.
• İsrail Hollanda Japonya lüksemburg gibi ülkelerde uygulanır.
2) ekstantif (yaygın) tarım :
• Tarım alanlarının geniş nüfusunun topraklara oranla az olduğu ülkelerde görülen medottur.
• Kaba tarım metodu olarakta algılanır. Tabii şartlara bağlılık vardır. Bu yüzden üretimde yıldan yıla farklılık olabilir.
• Rusya Hindistan Türkiye brezilya gibi ülkelerde uygulanır.
3) nadas (kuru) tarım :
• yağışların yetersiz sulamanın kısıtlı olduğu sahalarda uygulanır. Toprağın su ve mineral dengesini sağlamak amacı ile bir süre ekilmeden boş bırakılması yöntemidir. İklime bağımlılık söz konusu olup verim oldukça düşüktür.
• Ülkemizde güneydoğu Anadolu ve iç Anadolu bölgelerinde uygulanır. Sulamanın yaygınlaşması ile nadas alanları daralmaktadır.
4) nöbetleşe tarım :
• toprağın mineral dengesini sağlamak amacı ile bir yıl ekilen ürünlerin yerine diğer yıl farklı bir ürün ekilmesi yöntemidir. Bu yöntem nadasa alternatif olarak uygulanan bir yöntemdir.
Başlıca Tarım Ürünlerimiz
a)Tahıl :
• Türkiyede en fazla üretilen tarım ürünleridir. Buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, darı ve çeltik gibi bitkiler ve tahıllar adı altında toplanır. Bu ürünler arasında ekimi en fazla yapılan buğdaydır.
Buğday :
• Türkiye nin her bölgesinde ekimi yapılır. Filizlenme döneminde nemli ve serin toprağı seven buğday tohumu olgunlaşma döneminde sıcak ve kurak hava koşullarına ihtiyaç duyar.
• Buğday üretiminde ilk sırayı iç Anadolu bölgesi alır. Türkiye toplam üretiminin yaklaşık üçte birini karşılayan bölgede özellikle Konya bölümü buğday ambarı olarak isimlendirilir. Ayrıca çukur ova ve Trakya diğer yoğun üretim alanlarıdır
• Türkiye buğday üretiminde dünyada önde gelen ülkeler arasında yer almasına rağmen tüketimin fazla olması nedeniyle ihraç ürünü olma özelliği fazla taşımaz.
Arpa :
• Gerek ekim alanını genişliği gerekse üretim miktarı olarak buğdaydan sonra gelir.
• Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan arpa, bira sanayisininde hammaddesini oluşturur.
• Türkiye nin arpa üretimi ülke ihtiyacını karşılamaktadır.
• Yıllık üretimin yarısından fazlası iç Anadolu bölgesine aittir. Güneydoğu ve ege bölgeleri bu bölgeyi izler.
Mısır :
• Sıcak ve nemli iklim bölgelerinin bitkisidir. Düzenli yağış rejimine sahip bölgelerde doğal olarak, yağışların düzensiz olduğu bölgelerde ise sulama ile yetiştirilen bir üründür.
• Bu nedenle Karadeniz bölgesinde doğal olarak yetiştirilir. Ancak son yıllarda yem ve yağ sanayisinde mısır kullanımının artması ile Akdeniz bölgesindeki üretim Karadenize geçmiştir.
Çeltik (pirinç) :
• Ülkemizde daha çok akarsu boylarında ve alüvyal ovalarında ekilir. Çeltik en fazla Akdeniz, Karadeniz ve Marmara bölgesinde yetiştirilir.
• Çeltik ekim alanları durgun su yüzeyleri oluşturduğu için sıtma hastalığına neden olan sivri sineklerin üremesi için el verişli ortamlardır.
• Meriç deltası, Çarşamba ve Bafra delta ovaları Çukurova ile amik ovası önemli ekim alanlarıdır.
Yulaf :
• Sıcak ve kurak iklim şartlarında yetiştirilir. En fazla iç Anadolu bölgesinde yetiştirilir.
• Daha çok hayvan yemi olarak kullanılan yulaf son yıllarda son yıllarda diyet besin maddesi yapımında kullanılır.
Çavdar :
• Olumsuz iklim şartlarına en dayanıklı tahıl ürünüdür. Türkiye de iç Anadolu ve doğu Anadolu da üretimi yapılır.
• Hayvan yemi ve besin maddesi olarak kullanılır.
b) Endüstri Bitkileri :
 Bunlar pamuk, tütün, şeker pancarı ve çaydır.
Pamuk :
• Sıcak iklimli yerlerde ve verimli alüvyal topraklarda yetişir. Yetişme döneminde bol su, olgunlaşma döneminde ise sıcak ve kurak bir havaya ihtiyaç vardır.
• Pamuk birkisinin meyvesine koza denir. Kozanın dış kısmında bulunan lifler fabrika ve atölyelerde ince iplik haline getirilir. Çekirdeği ise margarin ve sıvı yağ endüstrisinin en önemli hammaddelerinden biridir.
• Pamuk üretiminde güneydoğu Anadolu bölgesi son yılarda birinciliği elde etmiştir.
• Ege ve Akdeniz bölgeleri ile güney Marmara önemli üretim alanlarıdır.
Tütün :
• Tütün yetişme döneminde bol su, olgunlaşma döneminde ise yüksek sıcaklık ister.
• Ekimi devlet kontrolünde yapılır. Türkiyedeki başlıca ekim alanları; ege Karadeniz ve Marmara bölgesidir.
• En kaliteli tütünler ege bölgesinde olup burada üretilen tütün ülke üretiminin yarısından fazlasını oluşturur.
• Üretilen tütünün büyük bir kısmı Avrupa ülkelerine ve ABD olmak üzere bir çok ülkeye ihraç edilir.

tarih

not kpss2 sınavı için yeterlimi