kpss2 tarih coğrafya vatandaşlık bilgisi notları

TÜRKİYEDE NÜFUS VE YERLEŞME – 1

TÜRKİYEDE NÜFUS VE YERLEŞME – 1
• Türkiye’de nüfus sayımı DİE(Devlet istatistik Enstitüsü)tarafından sonu sıfır ile biten yıllarda yapılmaktadır.
NÜFUS SAYIMININ YAPILMASINDAKİ AMAÇLAR
• Nüfus sayısını ve nüfus artış hızını belirler----Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımını belirler
• Nüfusun cinsiyete göre dağılımını belirler ----Nüfus hareketlerini belirlemek
• Aktif (çalışan) nüfusun iş kollarına göre dağılımını ve işsizlik oranını belirlemek
• Kırsal ve kentsel nüfusun bölgelere göre dağılımını belirlemek-----Nüfusun sosyal ekonomik özellilerini belirlemek

NÜFUS ARTIŞI: Sınırları belirli bir alanda, belli bir zaman aralığında doğanlarla ölenler arasındaki farktır.
Ölenler çok doğanlar az ise nüfus artış hızı azalmıştır. Ölenler az doğanlar çok ise nüfus artış hızı artmıştır.
NÜFUS SAYISI ARTARSA OLUMLU SONUÇLARI
1)Mal ve hizmetlere talep artar 2)Vergi gelirleri artar 3)Yeni yatırım alanları ortaya çıkar 4)İş gücü artar

NÜFUS SAYISI ARTARSA OLUMSUZ SONUÇLARI
1)Tüketici nüfus oranı artar 2)Konut sıkıntısı yaşanır 3)Kalkınma hızı yavaşlar 4)Eğitim ve sağlık gibi sosyal hizmetler aksar
5)İç tüketim arttığından ihracat azalır,ithalat artar 6)İç ve dış göçler artar 7)Doğal kaynakların tüketimi artar
8)Çevre kirliliği ve plansız kentleşmeler ortaya çıkar

NÜFUS ARTIŞ HIZI NASIL YÜKSELTİLİR
1)Doğum oranını ölüm oranından fazla olması 2)Sağlık hastalıkların önlenmesi ve kitlesel ölümlerin azalması
3)Savaşların azalması 4)Tıp alanında yaşanan ilerlemeler 5)Çalışma süresinin kısalması ve düzenli olması
6)Hayat standartların yükselmesi ve ortalama insan ömrünün uzaması 7)Gelenekler
8)Nüfus arttırmaya bazı devletlerin izlediği politikalar(örneğin Almanya çocuk bakımı için ailelere para vermektedir)

NÜFUS ARTIŞ HIZI NASIL AZALTILIR
1)Kadının iş dünyasına girmesi 2)Evlilik yaşının yükselmesi 3)Doğal afetler(deprem,sel…)
4)Eğitim ve kültür seviyesinin yükselmesi 5)Doğum oranının azaltılmasına yönelik aile planlamaları uygulamaları

İÇ GÖÇ: Ülke sınırları içerisinde nüfusun yer değiştirmesi olayıdır.Örneğin köyden kente taşınma,şehir değiştirme.Bu göç olayında ülke nüfusu değişmez sadece bölgeler veya iller arasında nüfus dağılışını etkiler.İç göç 2’ye ayrılır
1)KALICI İÇ GÖÇ: Genelde kırsal alandan kentlere doğru yapılan göçlerdir.
KALICI İÇ GÖÇLERİN BAŞLICA SEBEPLERİ
1)Kırsal alandaki nüfusun artmasına bağlı olarak arazilerin azalması 2)Eğitim,sağlık gibi sosyal imkanların sınırlı olması
3)Kentlerin sunduğu imkanlardan yararlanma isteği 4)Tarımda makineleşme nedeniyle tarımsal iş gücü ihtiyacının azalması
5)Tarım alanında meydana gelen verimsizlikler 6)Kan davaları,terör olayları,doğal afetler gibi nedenler…
İÇ GÖÇLERİN SONUÇLARI
1)Nüfusun ülke sınırları içerisinde dağılışı dengesizleşir 2)Kent nüfusu hızla artar ve konut sıkıntısı yaşanır
3)Kentlerde gecekondulaşma, belediye hizmetlerinin aksaması, çevre kirliliği, suç işlemelerde artış gibi sorunlar görülür
4)Kentlerde işsizlik eğitim, ulaşım sorunları meydana gelir…
2)GEÇİCİ İÇ GÖÇ:Kısa süreli ve mevsimlik göçlerdir.İş için geçici olarak yapılan göçlerdir.Pamuk toplamak için Adana’ya giden işçiler örnek olarak verilebilir.Ayrıca turizm için yazın özellikle kıyı kesimlerine yapılan göçlerdir…

DIŞ GÖÇ:Nüfusun ülkeler arasında yer değiştirmesi olayıdır.Başlıca sebepleri şunlardır:İşsizlik,savaş,doğal afetler,siyasal ve sosyal olaylardır.Bir ülkeye göç edilirse o ülkenin nüfusu artar…

En fazla göç alan bölgelerimiz: Antalya, Şanlıurfa,İstanbul,Van,İzmir,Mersin,Muğla,Kocaeli,Gaziantep…
En fazla göç veren bölgelerimiz:Tunceli,Ardahan,Sinop,Rize,Kastamonu,Artvin…

NÜFUSUN YAŞ DURUMU
Bir ülkedeki nüfusun yaş özelliği o ülke nüfusunu ekonomik ve yapısıyla ilgilidir.
0–14 yaş arasındaki kişiler=aktif tüketici (1990 yılında yapılan sayımda bu grup oranı %36)
14–64 yaş arasındaki kişiler=üretici nüfus (1990 yılında yapılan sayımda bu grup oranı %60)
65 yaş ve üzerindeki kişiler pasif tüketici (1990 yılında yapılan sayımda bu grup oranı %4)

NÜFUSUN CİNSİYET YAPISI
Ülkemizde kadın ve erkek oranı birbirine yakındır. Göç alan ülkelerde ve bölgelerde erkek nüfusu fazladır. Çünkü iş bulmak amacıyla daha çok erkek nüfus katılır. Göç veren ülkelerde ve bölgelerde kadın nüfusu fazladır. İstanbul,bursa,İzmir gibi kentlerde erkekler iş için bu şehirlere geldiği için bu şehirlerde erkek nüfusu fazladır.Trabzon,Gümüşhane,artvinde ise erkekler iş için göç ettikleri için bu şehirlerde kadın nüfusu fazladır…

ÇALIŞAN NÜFUSUN SEKTÖREL DAĞILIMI
Gelişmiş ülkelerde çalışan nüfusun büyük kısmı sanayi ve hizmet sektöründe toplanmıştır. Gelişmekte olan ve gelişmemiş ülkelerde ise tarım önde gelir.Kısacası eğer bir ülkede tarım sektöründe çalışan kişi sayısı sanayi ve hizmet sektöründe çalışan kişi sayısından fazla ise o ülke ya gelişmemiştir yada gelişmektedir.Örneğin A.B.D Ülkesinde tarım 8,4 iken Türkiye’de tarım oranı 49,3 olmaktadır.

tarih

not kpss2 sınavı için yeterlimi